Ngày 17/9, ông Nguyễn Xuân Thành, Phó vụ trưởng Giáo dục trung học (Bộ Giáo dục và Đào tạo) thông tin Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xây dựng Thông tư hướng dẫn việc lựa chọn sách giáo khoa trong các cơ sở giáo dục phổ thông theo hướng giao quyền lựa chọn cho các trường theo nguyện vọng của học sinh và phụ huynh.

Thông tư quy định cụ thể trách nhiệm của Sở, Phòng Giáo dục, người đứng đầu cơ sở giáo dục phổ thông trong việc quản lý việc lựa chọn, sử dụng sách giáo khoa; có chế tài xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quyền lựa chọn của học sinh và phụ huynh.

“Do từ trước đến nay chuyện lựa chọn sách giáo khoa chưa bao giờ được đặt ra, để tránh những ứng xử không phù hợp do thiếu thông tin, Bộ sẽ tăng cường truyền thông để xã hội hiểu rõ quy định về việc biên soạn, thẩm định, lựa chọn sách giáo khoa, giúp học sinh, phụ huynh, giáo viên và nhà trường chủ động thực hiện”, ông Thành chia sẻ.

Sách giáo khoa hiện hành. Ảnh: Dương Tâm

Trước lo ngại việc Bộ Giáo dục vẫn chủ trì biên soạn sách giáo khoa dẫn tới các tỉnh sẽ chọn bộ sách của Bộ để đảm bảo an toàn và “đẹp lòng”, ông Thành khẳng định chuyện này sẽ không xảy ra bởi từ nhiều năm nay, Bộ Giáo dục đã giao quyền chủ động cho các cơ sở giáo dục xây dựng và thực hiện kế hoạch giáo dục nhà trường. Việc thực hiện phương pháp dạy học tích cực cũng khiến hoạt động dạy học hiện không còn quá lệ thuộc vào sách giáo khoa.

Hơn nữa, nếu có nhiều sách giáo khoa thể hiện mục tiêu phát triển phẩm chất, năng lực học sinh, việc kiểm tra, đánh giá, thi phải bảo đảm không yêu cầu ghi nhớ, tái hiện thông tin, kiến thức mà tập trung vào đánh giá năng lực học sinh. Khi đó, việc dạy học không thể chỉ truyền thụ kiến thức theo một sách giáo khoa cụ thể nào đó mà phải tập trung vào thực hành, trải nghiệm, vận dụng kiến thức để phát triển năng lực.

“Sách giáo khoa nào có chất lượng tốt, tạo thuận lợi cho việc dạy và học tích cực để phát triển năng lực sẽ có lợi thế, được đông đảo học sinh, giáo viên lựa chọn”, ông Thành nói và cho biết để bảo đảm cạnh tranh bình đẳng giữa sách giáo khoa do Bộ Giáo dục chủ trì biên soạn với các sách giáo khoa khác, Bộ sẽ chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính trình Chính phủ phương án cụ thể về giá sách.

Nghị quyết 88 năm 2014 của Quốc hội nêu rõ, khi áp dụng chương trình giáo dục phổ thông và sách giáo khoa mới (kế hoạch là năm học 2019-2020), Chính phủ sẽ thực hiện xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa, có một số sách giáo khoa cho mỗi môn học. Theo nghị quyết này, Bộ Giáo dục đã ban hành Thông tư 33/2017 quy định tiêu chuẩn, quy trình biên soạn, chỉnh sửa sách giáo khoa; tiêu chuẩn tổ chức, cá nhân biên soạn sách giáo khoa; tổ chức và hoạt động của Hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa.

Các tổ chức, cá nhân đủ điều kiện có quyền bình đẳng và cạnh tranh một cách lành mạnh trong việc biên soạn, đề nghị thẩm định sách giáo khoa. Nếu được Hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa đánh giá “đạt” sẽ được Bộ trưởng Giáo dục quyết định phê duyệt, cho phép sử dụng.